Wat is het verschil tussen een structureel en een conceptueel model?

Question

Thema 3

Studietaak 3.1: Structurele modellen

Bij leerdoelen staat

- beschrijven wat structurele modellen zijn
- beschrijven wat conceptuele modellen zijn

Is er dan verschil tussen beiden? Uit de cursustekst lijkt eerder dat het om hetzelfde model gaat?

Answer 1

Een conceptueel model is de visuele representatie van een onderzoeksvraag. Hierbij zijn geen strikte regels voor het gebruik van ovalen of rechthoeken: de variabelenamen zouden zelfs gewoon kaderloos opgenomen kunnen worden. Waar precies pijltjes worden getekend, en welke richting deze pijltjes hebben, hangt in een conceptueel model af van de theoretische verwachtingen van de onderzoeker. Een onderzoeker die een crosssectionele survey uitvoert kan dus toch unidirectionele pijltjes gebruiken om variabelen in een conceptueel model te verbinden. In dat geval kan die richting niet worden onderzocht (er is immers geen sprake van een experiment, dus er kunnen geen uitspraken worden gedaan over causaliteit), maar desondanks mag dit zo worden weergegeven in een conceptueel model. Conceptuele modellen zijn dus niets meer dan visuele weergaven van de onderzoeksvraag (of vragen) van een onderzoeker.

Structurele modellen representeren de analyse van de onderzoekers. Hiervoor gelden wel de regels met betrekking tot rechthoeken (voor manipulaties en meetinstrumenten, oftewel indicatoren of manifeste variabelen) en ovalen (voor constructen, oftewel latente variabelen). Samen met meetmodellen beschrijven structurele modellen de dataset en analyses in een studie. Voor structurele modellen gelden dus meer eisen dan voor conceptuele modellen.

Comments

Waarom wordt dit niet in de leerstof aangegeven?
Als ik niet toevallig op deze vraag was gestuit, had ik dit niet geweten. In de tekst wordt het weergegeven alsof het synoniemen zijn:

• structurele (of conceptuele) modellen, die de verbanden tussen die variabelen, die worden geanalyseerd, representeren.

 Tevens staat in de tekst dat structurele modellen alleen constructen (en dus ovalen) bevatten, maar in het antwoord hierboven wordt iets anders gezegd!

---

Jammer genoeg loop ik twee jaar later, in 2020, wederom tegen dit probleem aan. Het zou heel fijn zijn als de lesstof hierop aangepast zou kunnen worden. Er wordt ineens gevraagd naar het conceptuele model, terwijl dat in de stof nog niet aan bod is gekomen.

---

4 jaar later is er nog steeds hetzelfde probleem..

Cursusmateriaal schrijft:
Het structurele model
Waar een meetmodel de operationalisatie van een variabele illustreert, laat een structureel model, ook wel conceptueel model, zien hoe de
onderzoeker verwacht dat de variabelen in een studie samenhangen.

Dit is dus in tegenspraak met het antwoord dat de eerste vragensteller kreeg. Hoe zit het nu?